Jest to najdłuższa księga Pisma
Świętego napisana w całości przez jednego autora, Jezusa, syna Syracha.
Powstała około 190-180 r. przed Chrystusem. Księga nie ma planu, jest to luźny
zbiór notatek, zawierający różne rodzaje literackie (przypowieści, anegdoty). W
oryginale napisana była po hebrajsku i przełożona na grecki przez wnuka autora.
Księga miała być dla Żydów zbiorem praktycznych wskazówek, pomagających żyć
zgodnie z Bożym prawem.
PROLOG
Przedmowa – napisana przez
tłumacza księgi na język grecki – nie jest uznana za tekst natchniony. Wnuk
autora przetłumaczył słowa dziadka po przybyciu do Egiptu na użytek tamtejszej
diaspory. Tłumaczenie nie było dosłowne, na co wskazuje już sam prolog.
Rozdział 1
• Cała mądrość pochodzi od Boga. Jej źródłem jest
Słowo Boga, przez które wszystko zostało stworzone.
Pan
Bóg hojnie obdarza swoją mądrością tych, którzy jej pragną i poszukują.
• Bojaźń Pańska to życie w poczuciu obecności
Boga, Jego świętości, potęgi. Nie chodzi o bojaźń fizyczną ani o przerażenie
wobec Jego wielkości. Patrzenie w
perspektywie Boga na siebie i na innych jest początkiem całej mądrości.
• Naszą drogę do poznania Boga i Jego mądrości
zaczynajmy od przestrzegania przykazań.
Rozdział 2
• Pan Bóg dopuszcza rożne doświadczenia po to,
abyśmy zobaczyli nasze wnętrze. Cierpienie fizyczne, kryzys duchowy, wszelkie
trudności są cennymi chwilami w naszym życiu, ponieważ pozwalają nam
zweryfikować nasza wiarę i ukazują, co kryje nasze serce.
• Jedynym sposobem na kryzys jest wierność Bogu,
trwanie na modlitwie, udział w sakramentach.
Rozdział 3-4
• Autor księgi pokazuje podstawowy model rodziny, jakie
powinny być relacje pomiędzy jej członkami.
• Z powodu braku świątyni w diasporze, tamtejsi
Żydzi pozbawieni byli możliwości składania ofiar przebłagalnych. Wypracowali
sobie takie akty pobożności, jak jałmużna, które miały wynagradzać Bogu i
bliźniemu brak miłości („Woda gasi płonący ogień, a jałmużna gładzi grzechy”,
Syr 3,30).
Rozdział 4
Zachęta do walki o prawdę w
myślach, mowie i uczynkach.
Rozdział 5
Wezwanie do nawrócenia. „Nie
zwlekaj z nawróceniem do Pana (...), nagle bowiem gniew Jego przyjdzie” (Syr 5,7).
W tym kontekście strach i wstyd
przed przyznaniem się do winy i do szczerego wyznania swoich grzechów często są
przeszkodą w powrocie do Boga. Wiara w miłość i miłosierdzie Boże niech będzie
do tego przynagleniem.