R.24 Według autora księgi mądrość to nie
tylko zdolność intelektualna, wiedza, którą zdobywa się przez całe życie (czyli
tzw. doświadczenie życiowe) - po raz
pierwszy mądrość utożsamiana jest ze Słowem Bożym, a więc tym wszystkim, co
niesie Tora. Żaden naród, człowiek, nie jest pozbawiony mądrości, która jest
darem Boga. Mądrość musiała mieć stałe odniesienie. W Jakubie – czyli w Izraelu
– mądrość objęła dziedzictwo. Mądrość u Syracha
ma cechy osobowe. Autor nie ma jednak odwagi przekroczyć pewnej granicy i
dlatego mądrość nie jest do końca utożsamiana z Bogiem. Jest ona jednak
odwieczna i nigdy istnieć nie przestanie.
Słowo Boga, które stało się Ciałem (prolog św. Jana), w
rzeczywistości było odwiecznym Logosem, zrodzonym, a nie stworzonym. Jezus
Chrystus, właśnie poprzez fakt zrodzenia, jednoczy w sobie naturę Boską i
naturę ludzką. Zrodzenie oznacza równość co do godności (chociaż Ojciec i Syn
są różnymi Osobami). Stworzenie natomiast nie jest równe stwórcy – raczej mu
podlega.
Fragmenty rozdziału o mądrości są często czytane w święta
Maryjne. Maryja jest bowiem pierwszą słuchaczką Słowa Bożego, która z wiarą
przyjmuje Słowo Boga, rozważa je i jest mu posłuszna. Mądrość w Maryi znajduje
swoją kwintesencję. Można powiedzieć, że Maryja uosabia niejako wszystkich
mędrców, w istocie swojej jest mędrcem, jest mądrością uosobioną. W podobnym
sensie fragment ten można odnieść do Kościoła.
R.28 W rozdziale o nienawiści widzimy już
jakąś zapowiedź ewangelicznego „odpuść nam nasze winy jako i my odpuszczamy
naszym winowajcom”. Przebaczenie jest aktem woli. Przebaczenie jest również w
jakimś sensie rozliczeniem – angażuje zarówno krzywdziciela, jak i osobę
pokrzywdzoną. Duchowe uzdrowienie ze zranienia dokonuje się w momencie
przebaczenia i przeproszenia.
R.29 Autor podaje konkretne przykłady,
propozycje, w jaki sposób można pomóc bliźniemu. Życie na obczyźnie, w obcym
narodzie wiązało się z koniecznością, potrzebą solidarności ludzkiej (pożycz,
ugość itp.). Elementarne gesty solidarności, wsparcia, były bardzo mocno
akcentowane w początkach chrześcijaństwa. Szczególnie piętnowany był brak
gościnności.
R.34 i 35 W rozdziale o prawie i ofiarach widzimy
nawiązanie do tych fragmentów Starego Testamentu, w których jest mowa o tym, że
Bogu powinno się składać w ofierze to, co najlepsze. W księdze Mądrość Syracha autor podkreśla, że składane
Bogu ofiary powinny być wolne nie tylko od skazy fizycznej (nie sztuka dać na
ofiarę zwierzę ułomne, okaleczone), ale że czymś jeszcze ważniejszym jest to,
żeby ofiary nie były naznaczone żadną nieuczciwością.
R.38 W żałobie trzeba zachować rozsądek i
nie popadać w rozpacz. Czas żałoby należy przeżywać w
duchu wiary.
R.42 Oprócz mądrości zdobywanej przez
doświadczenia życiowe, posiadamy też mądrość, którą nabywamy poprzez obcowanie z naturą, jako że Bóg
objawia się - w sposób naturalny - w swoich dziełach stworzonych.
Od R.44 Opis
chwały Bożej (mądrości Bożej) w historii Izraela.
Anna B.
Anna B.